شهر امن و شهر هوشمند
شهر امن ، شهر هوشمند و امنیت عمومی یک پدیده نوظهور نیست، اما پیچیدگی و میزان تهدیدهایی که شهرهای مدرن امروزی با آن روبرو هستند، خواستگاه نوآوری و پیشرفت در این زمینه است. دولت‌ها در سراسر جهان به طور فزاینده‌ای از فناوری‌های جدید برای حفاظت از زیرساخت‌های عمومی استفاده می‌کنند، در نتیجه انتظار می‌رود که مفهوم شهر امن جذابیت قابل توجهی پیدا کند.
هدف اصلی در یک شهر امن ، ایجاد یک پلتفرم یکپارچه است، که در آن ذینفعان متعدد و سیستم‌های امنیتی مختلف با یکدیگر در تعامل باشند تا نظارت یکپارچه بر شهر فراهم شود.
شهر هوشمند
بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می‌کنند و این سطح بی‌سابقه شهرنشینی در آینده افزایش خواهد یافت. در حالی‌که این تغییر، زندگی بسیاری را بهبود بخشیده است، اما در مقابل آن، انفجار جمعیت منجر به مشکلات گسترده‌ای در بسیاری از شهرهای سراسر جهان نیز شده است. برای رویارویی با این چالش‌ها، دولت‌ها به استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT) ، با هدف هوشمندسازی شهرها روی آورده‌اند.
از نظر مفهومی، شهرهای هوشمند به اینترنت اشیاء، سیستم‌ها و فناوری‌های هوشمند وابسته هستند. شهر هوشمند محصولی از معماری هوشمند است که در آن خدمات پیشرفته، از طریق برنامه‌هایی ارائه میشود که با امنیت هوشمند و پیاده‌سازی حریم خصوصی مطابقت دارند.
با افزایش شهرنشینی و به دنبال آن افزایش آسیب‌پذیری‌های خدمات شهر هوشمند از جمله مشکلات حریم خصوصی و امنیتی، شهرنشینان بیش از پیش احساس نگرانی می‌کنند.
یک شهر هوشمند مجموعه‌ای از سیستم‌ها و خدمات است که با استفاده از داده‌ها و منابع موجود به روش‌های دقیق و هوشمندانه، به ایجاد شهری پایدار کمک کند و در نتیجه منجر به زندگی بهتر برای شهروندانش میشود.
ویژگی های شهر هوشمند
در یک شهر هوشمند، هوشمندسازی تقریباً در تمام بخش‌های زندگی از جمله، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش، حکومت، محیط زیست، حمل‌ونقل و انرژی به کار گرفته میشود. در این راستا حاکمیت و اقتصاد هوشمند، با هدف رشد اقتصادی و کاهش هزینه‌های سربار حکومتی مشهود است.
ایجاد یک شهر هوشمند، نیازمند سه بعد مهم است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
سخت‌افزار و نرم‌افزار
شهر هوشمند شامل شبکه‌ای از حسگرها است که اطلاعات را از طریق کانال‌های ارتباطی مختلف به ایستگاه‌های مربوطه ارسال می‌کند. از این رو، تعبیه سخت‌افزار و نرم‌افزار هوشمند اولین مرحله طراحی شهر هوشمند است.
مدیریت پایگاه داده
یک شهر هوشمند نیازمند توسعه و مدیریت پایگاه داده کارآمد است تا شبکه‌های زیرساختی اجرا شده را ترجمه و منعکس کند. یک پایگاه داده باید منعکس کننده داده های یکپارچه و سازگاری با کل دارایی‌های شبکه باشد.
مدیریتی و عملیاتی
سیستم مدیریتی که دارای یک چارچوب اتوماسیون کارآمد به منظور کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های عملیاتی است.
برای مطالعه مسیر شهر هوشمند در ایران، روی لینک زیر کلیک کنید.
شهر امن چیست؟
امنیت و حریم خصوصی اطلاعات در شهرهای هوشمند، مدت زیادی است که موضوع تحقیقات بخش‌های مختلف اکوسیستم نوآوری بوده است. اطلاعاتی که به دستگاه‌های مختلف از طریق اینترنت منتقل می‌شوند، باید برای ارائه خدماتی مانند مراقبت‌های بهداشتی هوشمند، حکمرانی هوشمند و سایر خدمات هوشمند، حفاظت و ایمن شوند. عوامل اجتماعی، اقتصادی و ملاحظات حاکمیتی مختلفی وجود دارد که در ایجاد امنیت اطلاعات در یک شهر هوشمند، باید مورد توجه قرار گیرد.
یکی از این ابعاد، امنیت شهر است که معمولاً شهر امن نامیده میشود. در یک شهر امن، برای کمک به دولت‌ها، جوامع و مشاغل از فناوری استفاده میشود تا احتمال جرم و جنایت را کاهش یابد و محیطی فراهم شود که شهروندان در آن احساس امنیت و راحتی کنند. با در نظر گرفتن چالش‌های محیطی و اجتماعی کنونی، می‌توان گفت که شهرهای هوشمند با هدف پاسخ به نیازهای جامعه، رو به رشد هستند.
یک شهر امن حفاظت از جامعه، دارایی، محیط زیست و اطلاعات را تضمین می‌کند. اکثر پروژه های شهر امن با یک سیستم نظارت تصویری ناظر بر ترافیک، حمل و نقل، اماکن عمومی، مناطق فعالیت مجرمانه، امکانات اجتماعی و امکانات بخش مسکونی آغاز می‌شوند.
چالش‌های شهر امن
شهرنشینی سریع و پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) دو عامل مهم تاثیرگذار بر برنامه ریزی و امنیت شهری هستند. شهر هوشمند شهری است که از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای افزایش کارایی عملیاتی، به اشتراک گذاری مستقل اطلاعات در سیستم و بهبود اثربخشی کلی خدمات و رفاه شهروندان استفاده می‌کند.
پیاده‌سازی فناوری هوشمند و شهر امن در شهرها اغلب به عنوان راه حل بسیاری از چالش‌های شهری مانند حمل و نقل، مدیریت زباله و حفاظت از محیط زیست مورد استقبال قرار می‌گیرد. اما مسائل امنیتی و پیشگیری از جرم در بسیاری از موارد مورد غفلت قرار می گیرد. علاوه بر این، زمانی که محققان، فناوری‌های امنیتی هوشمند جدید را معرفی می‌کنند، به ندرت درباره اجرای آن‌ها بحث می‌کنند.
مفهوم شهر امن با چالش‌هایی از جمله “کنترل” مواجه است. ارتقای ایمنی شهر از وظایف مهم توسعه دهندگان شهر است و به طرق مختلف قابل انجام است. اولین گام در این فرآیند، شناسایی مشکلات و تهدیدها است. پس از انجام این کار، باید موثرترین راه حل‌ها را برای مشکلات پیدا کنیم. اما چگونه؟
بیشتر بدانیم…
هدف از مفهوم شهر امن، ایجاد یک طرح واکنشی در شرایط اضطراری است. همه ذینفعان کلیدی در شهرها اعم از پلیس، آتش نشانی، خدمات فوریت‌های پزشکی، دولت شهری، امنیت داخلی، ترانزیت، خدمات آب و برق باید پاسخ ایمنی یا امنیتی موثری را به هر موقعیتی که بر شهروندان یا سازمان‌ها اثر می‌گذارد، ارائه دهند.
شهر امن، که در ابتدا به عنوان چارچوبی برای ایمنی بلایای طبیعی در نظر گرفته شده بود، به سرعت تمام جنبه‌های ایمنی در شهر را پوشش داد. در نتیجه، می‌توانیم این دانش را به عنوان بخشی از شهر هوشمند یا یکی از زیر شاخه‌های آن ببینیم که تمام جنبه‌های ایمنی درون شهر را پوشش می‌دهد. فناوری‌های هوشمند اهداف زیادی دارند و آن‌هایی که با هدف ایمنی استفاده می‌شوند، سیستم شهر ایمن را ایجاد می‌کنند.
سیستم شهر امن ، برای دستیابی به آمادگی و واکنش سریع به شرایط اضطراری تهدید کننده، باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی
- سیستم‌ها و مسیرهای ترافیکی هوشمند
- سیستم‌های ایمنی هوشمند برای نظارت، جستجو و شناسایی
- سیستم‌های هوشمند مدیریت بحران برای حمایت از تصمیم گیری، هشدار اولیه، نظارت و پیش بینی شرایط اضطراری و شرایط محیطی
- واحدهای مرکزی پلیس و سیستم یکپارچه نجات (IRS)
- اتصال به اینترنت امن و حفاظت از داده‌ها
- مراکز پردازش داده ها
هر مولفه را می‌توان به اجزای به هم پیوسته تقسیم کرد، که از طریق اینترنت اشیا یا با وسایل دیگر به یکدیگر متصل می‌شوند و بر اساس کاربرد آن مولفه‌ها، می‌توان سطح هوشمندی سیستم و شهر را ارزیابی کرد.
نقش اینترنت اشیا در شهر امن
در سال‌های اخیر، زیر ساخت‌های اینترنت اشیا (IoT) در کاربردهای صنعتی مختلف مانند تولید، در شهرها و جوامع هوشمند در حال توسعه هستند. مقبولیت اجتماعی برنامه‌ها و سرویس‌های اینترنت اشیا به شدت به قابلیت اطمینان اطلاعات و محافظت از داده‌های خصوصی بستگی دارد. از آنجا که اینترنت اشیا یک سیستم پیچیده، توزیع شده و ناهمگن است، با چالش‌های متعددی در رابطه با امنیت و حریم خصوصی مواجه است.
در حال حاضر ، ایجاد یک تکنیک امنیتی مؤثر و قابل اعتماد از بالاترین اولویت‌هایی است که برای معماری‌های جدید باید در نظر گرفته شود تا سیستم ایمن و قابل اعتماد را فراهم کند. علاوه بر این، تدوین یک چهارچوبی اخلاقی برای اثبات منفعت اینترنت اشیاء برای بشریت، نیاز است.
یک استاندارد اخلاقی قوی، باعث ایجاد انگیزه در شرکت‌ها برای تولید محصولات هوشمندانه و فراگیر میشود، تا از مسائل جدید جلوگیری کنند و از اتصال جهانی اطمینان حاصل کنند.
سرویس‌های ابری اغلب می‌توانند یک راه حل برای حل مشکلات فوق باشند، زیرا مدیریت اطلاعات سیستم‌های ناهمگن در شهرهای هوشمند یا محیط‌هایی که مقدار زیادی داده در آن‌ها وجود دارد، به طور فزاینده ای پیچیده و چالش برانگیز است.
برای پاسخ دادن به چالش‌های محیط و مدیریت داده های عظیم، کاربران اینترنت اشیا در درجه اول از سرویس‌های ابری عمومی خارجی استفاده می‌کنند. داده‌های موجود در دستگاه‌های اینترنت اشیا که توسط کاربران در محیط‌های شهر هوشمند تولید میشود، حاوی اطلاعات شخصی است که نباید برای عموم افشا شود. سیستم‌های عملیاتی مختلف، انتقال داده را با توجه به نیازهای عملیاتی کسب‌و‌کار ادغام و تنظیم می‌کنند، بهره‌وری عملیات شهری را بهبود می‌بخشند و سطح کیفیت زندگی مردم را ارتقا می‌دهند.
از جمله ابعاد مهم در حوزه شهر امن ، امنیت داده‌های شخصی افراد است. امنیت اطلاعات، در واقع مربوط به امنیت و حریم خصوصی داده‌ها و مسائل اطلاعاتی است. در درجه اول، هدف اصلی امنیت اطلاعات، محافظت از داده‌ها یا اطلاعات در برابر حملات مخرب، ویروس‌ها، کلاهبرداری‌ها و سایر فعالیت‌های مخرب است، که ممکن است به اطلاعات یا فناوری‌های مورد استفاده در شهرهای هوشمند آسیب برساند. اثرات نامطلوب عدم امنیت اطلاعات تنها به جنبه فنی محدود نمی‌شود، بلکه می‌توانند پیامدهای منفی بر اقتصاد یک جامعه نیز داشته باشند.
به نظر شما پیامدهای اقتصادی عدم امنیت اطلاعاتی برای شهروندان یک جامعه چیست؟
جمع بندی
امروزه شهرهای سراسر جهان یکی پس از دیگری در تلاش هستند تا به شهرهای هوشمند تبدیل شوند. ایمنی یک جزء مهم در کیفیت زندگی شهری است. بنابراین می‌توان گفت که هر شهر هوشمند باید یک شهر امن نیز باشد.
به طور کلی، مفهوم « شهر امن »، فرآهم کردن یک پلتفرم گسترده جهت استقرار و اتصال سیستم‌های نظارت و سیستم‌های ارتباطی اضطراری است. اما این یک مفهوم واحد و پذیرفته شده جهانی نیست، چراکه رویکردهای فعلی از شهری به شهر دیگر متفاوت هستند و خدمات خاص هر شهر را ارائه می‌دهند که به راحتی نمی‌توان آن ها را در سطوح بالاتر ادغام کرد.
نویسنده: معصومه سراج، طراح: ملیکا غربی، سئو و اصلاح:یاسر ویسی
منابع
لطفی، سیما.(1400).حفظ امنیت در شهرهای هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا (مطالعه موردی: شهر اصفهان)،اولین کنفرانس بین المللی مدیریت و صنعت.
Verma, A., Khanna, A., Agrawal, A., Darwish, A., & Hassanien, A. E. (2019). Security and Privacy in Smart City Applications and Services: Opportunities and Challenges. Cybersecurity and Secure Information Systems.
Setiyono, & Supangkat, S. H. (2018). Big Data Analytics for Safe and Secure City. 2018 International Conference on ICT for Smart Society (ICISS).
Allam, Z. (2019). The Emergence of Anti-Privacy and Control at the Nexus between the Concepts of Safe City and Smart City. Smart Cities.
Maroš Lacinák, Jozef Ristvej.(2017). modern and safe transport Smart city, Safety and Security,International scientific conference on sustainable.
