نکسترا به عنوان یک مرکز نوآوری دارای شتابدهنده تخصصی نیز هست که همواره و به طور مداوم ارتباط مستقیم و سازنده‌ای را با تیم‌های استارتاپی و جذب آنان دارد و ملاک‌های مختلفی را در ارزیابی تیم‌های استارتاپی به کار می‌گیرد که یکی از آن‌ها، بررسی پتانسیل بازاری ایده مورد نظر است.
زمانی که قصد داریم بر روی یک ایده سرمایه‌گذاری کرده و فضای مورد نیاز را در اختیار آن قرار دهیم از چهار جهت کلی آن را ارزیابی می‌کنیم:
- ایده کسبوکاری
- پتانسیل بازاری
- تیم استارتاپی
- فنی و عملیاتی
پتانسیل بازاری
در این قسمت منظور از پتانسیل بازار به این معنا است که ایده مطرح شده تا چه اندازه توانایی جذب سهم از بازار را داشته و در محیط رقابتی خود توانایی رشد و توسعه را دارد.
حال در ادامه موارد مهمی که نکسترا به آنان توجه دارد را بررسی می‌کنیم:
پذیرا بودن محیط اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیک برای ایده
یک ایده در هر کشور و محیطی برای پذیرش از سمت مخاطبانش نیاز به رعایت اصول و ارائه ارزش‌هایی دارد که باعث ایجاد مقبولیت آن شود.
ابتدا باید محیط اجتماعی را مورد توجه قرار دهیم؛ که آیا ایده مطرح شده در برطرف کردن چالشی که در اجتماع وجود دارد به مقدار مورد نیاز تاثیر‌گذار است یا خیر؟ پس از آن باید بدانید که اجرای ایده با فرهنگ و عرف آن جامعه در تضاد نباشد؛ چون که این تضاد باعث سقوط و منحل شدن ایده می‌شود.
محیط تکنولوژی کشور یا جامعه هدف، توانایی استفاده از ایده را دارد؟ از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بستر پیاده‌سازی در سطح عمومی وجود دارد؟
نکسترا به پاسخ تمام سوال‌های بالا به دقت توجه کرده و بایستی بازخورد مورد اهمیت را دریافت کند که امتیاز مثبت را در نظر بگیرد.
جذاب بودن اندازه بازار و مشتریان مورد نظر
همان‌طور که می‌دانید یک طرح زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که توانسته باشد در دل مخاطب جای گرفته باشد و جذابیت مورد انتظار را ارائه دهد. مورد بعدی این جذابیت، بزرگ بودن اندازه بازاری است که مربوط به ایده است. چون که هرچه اندازه بازار هدف بزرگ‌تر باشد نشان از شانس بیشتر در جهت مطرح شدن و درآمد بیشتر است.
این امر بسیار واضح است که هر چه تراکم جامعه هدف بیشتر باشد، شما این فرصت را خواهید داشت افراد بیشتری را به مشتری خود تبدیل کنید و آنان را جذب کسبوکار خود کنید.
داشتن مزیت رقابتی پایدار در پتانسیل بازاری
در زمان کنونی، وقتی که می‌خواهید وارد یک حرفه شده و از آن کسب درآمد کنید قطعا افراد و گروه‌های بسیاری به عنوان رقیب شما وجود دارند که قبل از شما شروع به کار کرده و تعدادی از مشتریان را جذب خود کرده‌اند.
مهم‌ترین نکته برای شروع در این شرایط این است که آیا شما نسبت به رقبای خود مزیت‌های بهتری را به مشتریان ارائه می‌دهید که شما را به رقبا ترجیح دهند؟
یکی از مهم‌ترین نکاتی که نکسترا در این مورد آن را مورد بررسی قرار می‌دهد را در بالا مطرح کردیم. تیم شما چه پاسخی برای آن خواهد داشت؟
درک و ارائه کامل اجزای مدل کسبوکار
هر کسبوکاری برای شروع فعالیت و گسترش خود نیاز به انجام اصول علمی برنامه‌ریزی شده‌ای دارد که طبق آنان مسیر خود را طی کند و مانع از اشتباهات کسبوکاری شود.
به همین دلیل نکسترا در زمان ارزیابی، به این که یک تیم از چه مدل کسبوکاری پیروی کرده و بر چه اساسی پیش‌رفته است توجه می‌کند. مدل کسبوکار بیان کننده تمام برنامه‌ها و فعالیت‌هایی است که مجریان یک ایده زمان خود را صرف آن کرده‌اند.
مدل کسبوکاری که ارائه می‌شود می‌بایست دارای تمام جزئیات و مراحلی که از ابتدا طی شده است باشد و هیچ جای ابهامی را در خصوص این مطلب به جای نگذارد.
سهم بازار قابل دستیابی در 5 سال آینده
طبق برنامه‌ریزی که یک استارتاپ انجام داده است باید به این نتیجه رسیده باشد که در پنج سال آینده توانسته است که چه مقدار از بازار هدف خودر را تصاحب کند و مخاطبان خود را به مشتری تبدیل کند؟
این سوال در ارزیابی که نکسترا بر مبحث پتانسیل بازار دارد بسیار مهم بوده و در صورتی که کسبوکار مورد نظر بتواند بر اساس یک برنامه دقیق اهداف دقیقی را نیز مطرح کندف امتیاز مثبت و تعیین کننده‌ای به دست آورده است.
میزان پذیرش بازار از ایده
تا به حال به این فکر کرده‌اید که بازار یک تخصص یا یک حرفه، چه مقدار می‌تواند شما را در خود جای دهد و آن را بپذیرد؟
بسیاری از شرایط مختلف در یک بازار می‌تواند به طور مستقیم بر ورود شما به یک بازار تاثیر بگذارد و این موضوع آنقدر مهم است که به انتخاب و طراحی ایده مناسب بستگی خواهد داشت.
در دنیای کنونی اگر به یک بازار اشباع شده وارد شده و در کنار آن اشتباهات پیاپی را تجربه کنید، دیگر وقتی برای موفقیت نخواهید داشت. حال نکسترا با بررسی بازاری که شما قصد ورود به آن را دارید، ایده را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
میزان سهولت دسترسی و ورود به بازار
برای تشخیص موفقیت یک ایده راه‌هایی برای بررسی وجود دارد؛ که یکی از آن‌ها بررسی سهولت ورود به بازار و میزان آسودگی دسترسی مشتریان به آن است. آیا مشتری باید از خانه بیرون زده وبه سمت شما حرکت کند که از خدمات یا محصول شما استفاده کند؛ یا در خانه با چند کلیک ساده امور خود را انجام می‌دهد؟
هرچه راحتی و آرامش بیشتری را برای مشتریان خود به ارمغان بیاورید، درصد موفقیت و کسب درآمد شما بالاتر رفته و این امر در ارزیابی بازاری ایده تاثیر مثبتی خواهد داشت.
نرخ رشد بازار هدف
بازاری که قصد فعالیت در آن را دارید اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟ سالانه چه مقدار برای فعالان خود سودآوری داشته است؟ آیا در چند سال اخیر روند درآمدزایی و جذب مشتری این بازار صعودی بوده؟
نکسترا در این قسمت به بررسی جزئی و ریزبینانه بازار هدف و وضعیتی که از گذشته تا به حال داشته و وضعیت احتمالی آینده آن می‌پردازد. این مورد نشان از این دارد که باید تمام توان خود را صرف عمل‌گرایی کنید که همه چیز را بدون اشتباه پیش برده و موفقیت را با استارتاپ خود لمس کنید!
وجود رقبا برای محصول یا خدمت
همان‌طور که در بخش مزیت رقابتی پایدار بیان کردیم، نکسترا اهمیت بسیار زیادی در حوزه تحلیل رقبا برای ارزیابی بازاری ایده قائل است و این مورد نیز جدا از تحلیل رقبا، به صورت تخصصی به تحلیل محصول یا خدمت رقبا می‌پردازد.
محصول شما با محصول رقبای شما مقایسه می‌شود. خدمت شما با خدمت رقبای شما مقایسه می‌شود. آن‌گاه مشخص می‌شود که آیا شما می‌توانید بر آنان غلبه کرده وسهم بازار را از آنان بگیرید یا خیر؟
باید بدانید که مطالب ذکر شده در این مقاله می‌تواند در طراحی ایده وتشکیل تیم استارتاپی شما بسیار موثر باشد و ذهنیت از پیش آماده‌ای را در اختیار شما قرار دهد.
به شما توصیه می‌کنیم که برای مطالعه بیشتر درباره موضوعات مرتبط، به وبلاگ مرکز نوآوری نکسترا مراجعه کنید.
