به راستی که بلاکچین یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم حال حاضر در دنیا است. بلاکچین به عنوان یکی از پیشران‌های انقلاب صنعتی نسل چهارم است که می‌توان با زبانی ساده آن را نوع جدید از اینترنت معرفی نمود. در این بستر سعی در شفاف‌سازی و ایجاد امنیت در معاملات، مبادلات و فعالیت‌های اقتصادی است. در مجموع می‌توان گفت که بلاکچین طرحی برای اقتصادی جدید و شفاف در سراسر جهان است.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین (Blockchain) از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) تشکیل شده است، این فناوری در حقیقت زنجیره‌ای از بلوک‌هاست.
فناوری بلاکچین احتمالا بهترین اختراع پس از اینترنت بوده است. این فناوری اجازه می‌دهد که بتوان بدون وجود یک نهاد مرکزی اقدام به تبادل ارزش کرد. در حقیقت فناوری بلاک چین به خودی خود یک فناوری بنیادی نیست بلکه مجموعه‌ای از فرایندهای هش گذاری و رمزنگاری، توزیع جمعی و … است که باعث ایجاد ایده‌ی بلاکچین شده‌اند.به طور کلی بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. بلاک چین از چندین بلاک تشکیل شده که هر کدام مجموعه‌ای از تراکنش‌ها را در خود نگهداری می‌کند که به صورت رمزنگاری شده به بلاک دیگر متصل می‌شود. همه اینها با هم یک دفتر کل را شکل می‌دهند.
اگر بخواهیم این شبکه از اطلاعات را با شبکه اینترنتی مقایسه کنیم به روش ذخیره سازی اطلاعات اشاره میکنیم اطلاعات رد و بدل شده در شبکه اینترنت به صورت متمرکز در یک سرور اصلی ذخیره می‌شود که توسط هکرها قابل دسترسی و ردیابی هستند در حالی که اطلاعات منتقل شده در شبکه بلاکچین امکان دسترسی، نفوذ و ردیابی را به هیچ نهاد یا فرد حقیقی و حقوقی نمی دهند.
چرا بلاکچین نامگذاری شده است؟
اطلاعات و دیتاها به بلوک‌های مختلف بسته‌بندی می‌شوند، که به شکل یک زنجیر با دیگر بلوک‌های اطلاعات مشابه متصل می‌شوند؛ پس می توان گفت یک پایگاه توزیع داده امن می باشد؛ که بدون وجود یک مدیر یا صاحب اختیار مرکزی امکان پذیر است.
۴ ضرورت بلاکچین
- لازمه این فناوری انجام تراکنش است، اجازه دهید با مثالی توضیح دهیم هنگام خرید در آمازون با کلیک کردن فرآیند خرید را طی می کنید.
- مرحله بعد که اهمیت دارد این است که تراکنش باید تایید شود در سوابق عمومی اطلاعات، مانند کمیسیون بورس اوراق بهادار، ویکی‌پدیا، یا کتابخانه محلی‌تان، کسی است که مسئول بررسی ورودی‌های جدید اطلاعات است. با این حال، با blockchain، این شغل به شبکه‌ای از کامپیوترها تبدیل شده است.
زمانی که شما خرید خود را از آمازون انجام می‌دهید، آن شبکه از کامپیوترها به دنبال چک کردن این است که تراکنش شما به شیوه‌ای که شما گفتید، اتفاق افتاد. یعنی، آن‌ها جزئیات خرید را تایید می‌کنند، از جمله زمان معامله، مقدار دلار و شرکت کنندگان. ( در عرض ثانیه رخ می دهد)
- این تراکنش ها باید در یک بلوک ذخیره شوند. بعد از اینکه تراکنش شما به صورت دقیق تایید شد، نور سبز می‌شود. مقدار دلار معامله، امضای دیجیتالی شما و امضای دیجیتالی آمازون همگی در یک بلوک ذخیره می‌شوند. در آنجا، این معامله به احتمال زیاد به صدها یا هزاران نفر دیگر مانند آن خواهد پیوست.
- به آن بلوک باید هش داده شود ، وقتی همه تراکنش های بلوک تایید شدند، باید یک رمز شناسایی منحصر به فرد به نام هش داده شود.
تاریخچه
اولین کار روی زنجیره بلوک رمزنگاری شده امن در سال ۱۹۹۱ توسط استوارت هابر و اسکات استورنتا توصیف شد. در سال ۱۹۹۲، بایر، هابر و استورنتا درخت درهم سازی را به طراحی متصل ساختند، که باعث بهبود کارایی آن شده و اجازه می‌داد که چندین سند در یک بلوک جمع‌آوری شوند.
اولین زنجیره بلوک توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ معرفی شد. یک سال بعد به عنوان یک جزء اصلی از بیت کوین (ارز دیجیتالی) اجرا شد. بیت کوین اولین ارز دیجیتال بود که برای حل مشکل دوجانبه بدون نیاز به یک سرپرست قابل اطمینان و الهام بخش بسیاری از برنامه‌های اضافی بود.
انواع بلاکچین
بلاکچین عمومی ضد انحصاری
مثال اجرایی: بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و انواع سیستم های عمومی و آزاد مبتنی بر بلاک چین
از این نوع بلاک چین زمانی استفاده می‌شود که نظر تمام جامعه مورد نظر در آن شبکه مهم باشد، نه فقط چند فرد خاص.
در این بلاکچین هر کسی میتواند قراردادهای هوشمند ایجاد کند و یا پول و داده‌ها را منتقل کند. اطلاعات مهم در این بلاک چین ها به صورت رمزنگاری شده قابل ذخیره سازی هستند.
مثالی را بررسی می کنیم:
«باربد می‌خواهد برنامه‌ای را توسعه دهد که همه بتوانند دیدگاه سیاسی خود را در آن بیان کنند. او باید از حریم خصوصی مشترکین محافظت کند.»
برای کار باربد، ما می‌توانیم از بلاکچین ضد انحصاری استفاده کنیم. هرکس در هر جای دنیا میتواند با اجرای شبکه نظرش را بیان کند. هیچ قدرتی نمی‌تواند چیزی را حذف یا تغییر دهد.
بلاکچین عمومی انحصاری
مثال اجرایی: چند شرکت فروارده های گوشتی در ایالات متحده
در این بلاک چین افرادی خاص برای تأیید فعالیت‌ها انتخاب می‌شود. این افرادمی‌تواند یک مقام، کارمند ارشد، دولت، موسسه یا اشخاص دیگری باشند. داده‌ها قابل مشاهده برای عموم هستند اما می‌توان از یک سری اطلاعات خاص محافظت کرد.
مثالی را بررسی می کنیم:
«سام یک پرورشگاه ماهی دارد. او می‌خواهد زنجیره تأمین پرورشگاهش را برای عموم شفاف سازی کند. مثلاً او می‌خواهد مردم بدانند که ماهی که خریداری می‌کنند، از کجا صید شده، چه زمانی بسته بندی شده و انواع اطلاعات دیگر»
در این نوع بلاکچین سام روی ماهی‌هایش یک کد QR قرار می‌دهد و مشتریان می‌توانند با اسکن کد هر ماهی از اطلاعات آن آگاه شوند. مشتریان فقط قادر به مشاهده اطلاعات هستند و نمی‌توانند چیزی را کم و زیاد کنند. برای ثبت اطلاعات هر ماهی در بلاک چین از روش‌های مختلفی می‌توان کمک گرفت. مثلاًبه ماهی گیران و کارمندان بخش بسته بندی، اجازه ثبت اطلاعات در بلاک چین داده می‌شود تا زمان صید یا بسته بندی هر ماهی با استفاده از دستگاه‌های مخصوص ثبت شود. اطلاعات ذخیره شده روی بلاک چین قابل تغییر نیستند بنابراین برای شرکت اعتبار بزرگی محسوب می‌شود.
بلاکچین خصوصی انحصاری
مثال اجرایی: سیستم‌های پرداخت حقوق با بلاک چین
این نوع بلاک چین میتواند برای نهاد‌های مختلف خصوصی و دولتی مورد استفاده قرارگیرد. در این بلاک چین افرادی خاص برای تایید فعالیت‌ها انتخاب می‌شود و فقط افرادی خاص امکان مشاهده اطلاعات ثبت شده را دارند.
مثالی را بررسی میکنیم:
«کسب و کار مهراد به دو شرکت کوچک و یک شرکت حسابداری دیگر هم مرتبط است. آن‌ها به طور منظم با یکدیگر همکاری می کنند.»
مهراد می‌خواهد یک اعتماد کامل بین طرفین برقرار شود اما نمی‌خواهد به جز سران شرکت، فرد دیگری اطلاعات را دستکاری کند یا بخواند. بهترین گزینه برای مهراد استفاده از نوع سوم بلاک چین است.
کاربردهای بلاکچین
این تکنولوژی کاربردهای فراوانی دارد در اینجا به یک نمونه کاربرد این فناوری اشاره میکنیم.
در حال حاضر، پول نقد در اینترنت و یک سیستم پرداخت دیجیتال است. پول و پرداخت‌ها اولین و واضح‌ترین کاربردها را تشکیل می‌دهند.ارزهای جایگزین تنها بر اساس یک بحث اقتصادی محاسبه می‌شوند: کاهش هزینه‌های پرداخت کارت اعتباری تجاری در سراسر جهان از ۳درصد به کمتر از ۱ درصد، منافع واضحی برای اقتصاد دارد، به ویژه در بازار ۵۱۴میلیارد دلاری پول ارسالی بین المللی، که در آن هزینه‌های معامله از ۷ تا ۳۰درصد است. علاوه بر این، کاربران به جای انتظار جهت انتقال پول می‌توانند منابع مالی را بلافاصله در کیف پول‌های دیجیتال داشته باشند.
بیت کوین و موارد مشابه به آن می‌توانند راه را برای ارز، تجارت و بازرگانی به هم پیوند دهند و آن را کاملا مجددا تعریف کنند. می توان گفت بیت کوین اولین کاربرد از این فناوری بود و از بلاک چین برای ذخیره اطلاعات دارایی کاربران بهره برد. اگر بلاک چین یک سیستم عامل باشد، بیت کوین نرم افزاری روی این سیستم عامل است.
فناوری بلاکچین در تمامی ابعاد مدیریت
فناوری بلاکچین را می‌توان در تمامی ابعاد مدیریت به کاربرد:
بلاکچین میتواند از طریق محاسبات خودکار و جهانی مدلی یکپارچه برای فعالیت‌های هماهنگ، تعداد تقریبا بی‌نهایت تراکنش را در سیستم تراکنش جهانی با مقیاسی غیرقابل تصور برای فعالیت‌های انسانی مدیریت کند. به عبارتی دیگر، فناوری بلاکچین میتواند تبدیل به ابر محاسبه گر دنیای واقعی شود.
۶مزیت بلاک چین
۱)تقسیم شده:
ویژگی اصلی Blockchain، که به این معنی است که Blockchain مجبور نیست تکیه به گره متمرکز دیگر کند، داده ها را می توان در در چند سیستم ثبت ذخیره و به روز کرد.
۲)شفاف و قابل اعتماد:
رکورد داده ها را با سیستم Blockchain برای هر گره شفاف است، هر کدام از این گره ها می توانند داده ها را نیز به روز کنند که باعث می شود شفاف و قابل اعتماد باشد.
۳)منبع باز:
منبع باز ترین سیستم Blockchain رکورد را می توان به صورت عمومی و همه افراد بررسی کرد همچنین می توانید از فن آوری Blockchain برای ایجاد هر گونه برنامه‌های کاربردی که می‌خواهید استفاده کنید .
۴)استقلال:
استقلال به دلیل پایه اجماع، هرگره در سیستم Blockchain می تواند انتقال یا به روز رسانی اطلاعات با خیال راحت انجام دهد، ایده این است که اعتماد به صورت تک فرد به کل سیستم و هیچ کس نمی‌تواند مداخله کند .
۵)غیر قابل تغییر:
هر سابقه برای همیشه حفظ خواهد شد و نمی توان تغییر کرد مگر آنکه شخصی کنترل بیش از ۵۱٪ گره در همان زمان داشته باشد.
۶)نامعلوم:
تکنولوژی Secrets Blockchain اعتماد را حل کرده است، بنابراین انتقال داده ها یا حتی معامله می تواند ناشناس باشد، ما فقط نیاز داریم آدرس Blockchain شخص را برای انجام این کار بدانیم.
بلاکچین و اینترنت اشیا
بلاکچین فقط برای افزایش امنیت اینترنت اشیاء کاربرد ندارد، بلکه میتواند به افزایش قابلیت‌ها و نیز کاهش هزینه‌های آن بیانجامد. از آنجا که بلاک چین برای نظارت بر تراکنش و تعاملات بین دو یا چند طرف طراحی شده است، به خوبی برای فرآیندهای اینترنت اشیاء نیز کاربرد دارد و برای نمونه می‌توان به قراردادهای هوشمندی اشاره کرد که به شکل خودکار در صورت تامین شروط قید شده اجرا می‌شود.
نتیجه‌گیری
فناوری بلاکچین میتواند در فضا‌های آینده مکملی برای مدلهای متمرکز و غیرمتمرکز باشد. همانند هر فناوری جدید دیگر، بلاکچین نیز یک ایده است که در ابتدا اشکالاتی دارد، ولی در طول زمان میتواند پیشرفت کند و دارای اکوسیستم بزرگتری هم برای روش‌های قدیمی و هم برای نوآوری‌های جدید شود. در طول زمان، فناوری بلاکچین میتواند در اکوسیستم بزرگتری هم در مدلهای متمرکز و هم در مدلهای غیرمتمرکز وجود داشته باشد.
این اکوسیستم میتواند مجموعه‌ای از ارزهای رایج و رمزارزها در کنار یکدیگر باشد. فردریک هایک اقتصاددان در کتاب غیرملی سازی پول پیش‌بینی می‌کند که ارزهای مکملی در آینده وجود خواهند داشت که برای جلب‌توجه مشتری رقابت می‌کنند.
او ارزهای مختلفی را در سطح مؤسسات مالی پیش‌بینی می‌کند، ولی همانطور که هر کس میتواند خروجی خبری از طریق بلاگ، توئیتر، اینستاگرام یا کانال یوتیوب خود داشته باشد، به همین ترتیب رمزارزهای بسیاری نیز میتواند در سطح فردی یا گروه‌ها و اجتماعات دارای منافع مشترک وجود داشته باشد.
هرکدام از این رمزارزها میتواند در اقتصاد محلی وجود داشته باشند و به‌راحتی قابل مبادله و انجام معاملات اقتصادی در زمینه محلی مثل کوین انجمن بیت کوین لتس‌تاک، تاتیاناکوین برای هنرمندان موسیقی و کامیونیتی کوین برای بازار کشاورزان محلی و DIY برای آزمایشگاه یا مدرسه باشد.
توکن محلی میتواند در هر زمانی به رمزارز فراگیرتر یا ارزهای رایج تبدیل شود. این ویژگی چندگانگی و فراوانی خاصیت فناوری بلاکچین است. فناوری بلاکچین میتواند چندگانگی ارز را به شکل ارزهای مختلف بالقوه کنار هم ایجاد کند که دارای خاصیتهای بیشتری نسبت به ارزهای رایج هستند و هرکدام در موقعیت خاصی به درد میخورند.
